Құмар ойындарға тәуелділік (лудомания) – адам психологиясына терең әсер ететін және өмір сапасын айтарлықтай төмендететін күрделі дерт. Бұл мәселені зерттеуде психология ғылымы маңызды рөл атқарады. Түркістан облысында лудоманияны зерттеу арқылы тәуелділіктің себептерін анықтау, емдеу әдістерін жетілдіру және алдын алу шараларын жүзеге асыру бойынша ауқымды жұмыстар жүргізілуде.
Лудоманияны зерттеудегі психология ғылымының басты міндеті – тәуелділіктің пайда болу себептерін түсіну. Түркістан облысында жүргізілген зерттеулер көрсеткендей, құмар ойындарға әуестік көбінесе келесі психологиялық факторлармен байланысты:
- Стрессті басқарудың төмен деңгейі: Адамдар күйзеліс пен өмірдегі қиындықтарды жеңу үшін ойындарға жүгінеді.
- Эмоциялық тұрақсыздық: Лудоманияға бейім адамдар өз эмоцияларын басқаруда қиындықтарға тап болады.
- Мотивацияның өзгеруі: Құмар ойындар жеңіл табыс табудың немесе ләззат алудың жалғыз жолы ретінде қабылданады.
Психология ғылымы тәуелділіктің осы факторларын анықтау арқылы емдеу әдістерін әзірлеуде маңызды рөл атқарады.
Түркістан облысында психологиялық зерттеулер адамның мінез-құлқындағы өзгерістерді талдау арқылы лудоманияның алғашқы белгілерін анықтауға көмектеседі. Бұл зерттеулер тәуелділіктің дамуының әр кезеңін анықтауға және әр кезеңге сәйкес келетін емдеу әдістерін қолдануға мүмкіндік береді.
Психология ғылымының тағы бір үлесі – лудоманияны емдеу әдістерін дамыту. Түркістан облысында когнитивтік-мінез-құлықтық терапия (КМТ) кеңінен қолданылады. Бұл әдіс арқылы адамдар өздерінің ойларын, сезімдерін және әрекеттерін талдап, ойындарға деген әуестікті басқаруға үйренеді. КМТ тәуелділікке әкелетін теріс ойларды оңға ауыстыруға және өзін-өзі бақылауды күшейтуге бағытталған.
Топтық терапия – психология ғылымының лудоманияны емдеудегі тағы бір тиімді әдісі. Түркістан облысында тәуелді адамдарға топтық терапия сессиялары ұсынылады. Бұл сессияларда қатысушылар бір-бірімен тәжірибе алмасып, өзара қолдау көрсетеді. Топтық терапия адамның әлеуметтік байланыстарын нығайтып, тәуелділікке қарсы тұру қабілетін арттырады.
Лудоманияны зерттеудегі психология ғылымы тек емдеу әдістерімен шектелмейді. Ол сондай-ақ алдын алу шараларын әзірлеуге көмектеседі. Түркістан облысында мектептер мен колледждерде оқушыларға құмар ойындардың зияны туралы түсіндіру жұмыстары жүргізілуде. Бұл іс-шараларда психология ғылымының мамандары балалардың ойындарға деген қызығушылығын азайтуға бағытталған мотивациялық тренингтер мен практикалық сабақтар өткізеді.
Психология ғылымы тәуелді адамдардың отбасыларымен жұмыс істеуде де маңызды рөл атқарады. Түркістан облысында психологтар отбасылық кеңестер өткізіп, ата-аналар мен туыстарына тәуелді адамға қалай көмектесу керектігін түсіндіреді. Бұл шаралар отбасындағы қарым-қатынасты нығайтып, тәуелділікті жеңуге қолдау көрсетеді.
Лудоманияны зерттеудегі психология ғылымының үлесін арттыру үшін Түркістан облысында бірқатар бастамалар қолға алынуда:
- Ғылыми зерттеулерді қолдау: Лудоманияны зерттеуге бағытталған жобаларға гранттар бөлу.
- Халықаралық ынтымақтастық: Шетелдік психологиялық институттармен бірлесіп жұмыс істеу және олардың тәжірибесін жергілікті жағдайларға бейімдеу.
- Психологтарды оқыту: Лудоманияны емдеу және алдын алу бойынша мамандардың біліктілігін арттыру үшін арнайы курстар ұйымдастыру.
Психология ғылымы лудоманияны түсіну мен емдеуде маңызды рөл атқарады. Түркістан облысында бұл ғылымның көмегімен тәуелділікке қарсы күрес тиімділігін арттырып, қоғамның психологиялық әл-ауқатын жақсартуға бағытталған шаралар жүзеге асырылуда.
